ناکامی جهان در کاهش انتشارات کربنی در سال ۲۰۱۹

خلاصه :

براساس نتایج پژوهش‌های جدید، میزان انتشار کربن‌دی‌اکسید حاصل از سوخت‌های فسیلی که موجب گرم شدن زمین می‌شود، در سال ۲۰۱۹ رکوردی را ثبت کرده است. این مسئله کشورها را از دستیابی به هدف توقف روند گرمایش زمین دورتر می‌کند.

داده‌های جدید نشان می‌دهند که امسال، در سرتاسر جهان، انتشارات حاصل از فعالیت‌های صنعتی با سرعت ۰/۶ درصد درحال افزایش بوده که این میزان از ۱/۵ درصد سرعت مشاهده‌شده در سال ۲۰۱۷ و ۲/۱ درصد سال ۲۰۱۸ پایین‌تر است. کشور آمریکا و اتحادیه‌ی اروپا هر دو موفق به کاهش مقدار انتشارات کربن‌دی‌اکسید شدند؛ درحالی‌که مقدار انتشارات هند کمتر از حد مورد انتظار رشد کرد. در سال ۲۰۱۹، میزان انتشارات جهانی حاصل از زغال‌سنگ که بدترین آلاینده در میان تمام سوخت‌های فسیلی محسوب می‌شود، به‌طور غیرمنتظره‌ای در حدود ۰/۹ درصد کاهش پیدا کرد، اگرچه این کاهش با افزایش شدید در استفاده از نفت و گاز طبیعی در سرتاسر جهان جبران شد.

انشمندان مدت‌ها است هشدار می‌دهند که اگر روند افزایش انتشارات گازی کمی آهسته شده یا حتی متوقف شود، این امر برای حل مشکل گرمایش زمین کافی نیست. برای پرهیز از پیامدهای شدید ناشی از تغییرات اقلیمی (ازجمله امواج گرمایی مرگ‌بار، خشکسالی‌های شدید و کمبود آب‌ و‌ منابع غذایی)، میزان انتشار کربن‌دی‌اکسید در جهان باید هر سال به‌طور پیوسته کاهش یابد و تا پایان قرن حاضر به صفر برسد. گلن پیترز، مدیر مرکز پژوهش‌های بین‌المللی اقلیم در نروژ می‌گوید:

هر سال که میزان تولید گازهای گلخانه‌ای بالا برود، حتی اگر این افزایش ناچیز باشد، روند کاهش آن را دشوارتر می‌کند.

آمار جدید مرتبط با میزان انتشارات گازی که به‌وسیله‌ی پروژه‌ی جهانی کربن گزارش شده و به‌طور هم‌زمان در سه مجله‌ی عملی منتشر شده است، در حالی رسید که دیپلمات‌هایی از بیش از ۱۹۰ کشور در مادرید برای دور دیگری از مذاکرات سازمان ملل درمورد چگونگی تقویت تلاش‌ها برای کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای گرد هم آمدند.

گزارش‌های جدید نشان می‌دهد که پیشرفت‌های انجام‌شده تاکنون بسیار کم بوده است. در جریان دهه‌ی ۲۰۰۰، انتشارات جهانی حاصل از سوخت‌های فسیلی به‌طور میانگین با سرعت ۳ درصد در سال درحال افزایش بود که بخش عمده‌ای از آن مربوط به افزایش میزان سوخت زغال‌سنگ در چین بازمی‌گردد. از سال ۲۰۱۰، انتشارات با سرعت کمتر ۰/۹ درصد در سال رشد داشت؛ زیرا نیاز چین به نیروگاه‌های زغال‌سنگ‌سوز جدید کم شد و دولت‌های سرتاسر جهان سعی کردند تا فناوری‌های پاک‌تری مانند اتومبیل‌های برقی، انرژی‌های بادی و خورشیدی را رواج دهند. راب جکسون استاد دانشگاه استنفورد و نویسنده‌ی یکی از مطالعاتی که به‌تازگی منتشر شده است، می‌گوید:

من فکر می‌کنم که سیاست‌های جهانی و ملی اثربخش هستند، مخصوصا رشد سریع انرژی‌های تجدیدپذیر، و بدون آن‌ها وضعیت بدتر می‌شود؛ اما آشکار است که این سیاست‌ها برای توقف رشد سوخت‌های فسیلی کافی نیست.

داده‌های جدید نشان می‌دهند که گاز طبیعی که نسبت‌به زغال‌سنگ آلایندگی کمتری دارد (با این حال یک سوخت فسیلی است)، در سال‌های اخیر بزرگ‌ترین نقش را در انتشارات جهانی داشته است. به‌عنوان مثال، کشور ژاپن پس از حادثه‌ی سال ۲۰۱۱ در نیروگاه فوکوشیما دای‌ایچی، برای جایگزین کردن بسیاری از نیروگاه‌های هسته‌ای عاری از کربن خود به گاز طبیعی وارداتی متکی شد. اخیرا نیز رونق تکنیک شکست هیدرولیکی موجب شده است که گاز طبیعی به بزرگ‌ترین منبع تولید برق در کشور آمریکا مبدل شود. دکتر پیترز می‌گوید:

گاز طبیعی نسبت‌به زغال‌سنگ انتشارات کربنی کمتری تولید می‌کند؛ اما این وضعیت مثل آن است که شما کره‌ی زمین را با سرعت کمتری گرم می‌کنید. ضمن اینکه نشت متان از زیرساخت‌های گازی مسئله تأثیرگذار دیگری است.

چندین کشور مسئول تولید بخش عمده‌ای از انتشارات کربن‌دی‌اکسید جهان هستند: چین با ۲۶ درصد در مقام اول قرار دارد و پس از آن آمریکا با ۱۴ درصد، اتحادیه‌ی اروپا با ۹ درصد و هند با ۷ درصد قرار دارند. گزارش جدید نشان می‌دهد که چگونه هر کدام از این مناطق با چالش‌های منحصر‌به‌فرد خود درگیر هستند. پیش‌بینی می‌شود که میزان انتشارات کربنی چین امسال ۲/۶ درصد افزایش پیدا کند؛ زیرا دولت چین برای تحریک اقتصاد کُند خود همچنان درحال سرمایه‌گذاری روی زیرساخت‌های جدید است. درحالی‌که انتشارات حاصل از زغال‌سنگ در چین تنها ۰/۸ درصد رشد داشت، این کشور به سرعت درحال گسترش استفاده از نفت و گاز طبیعی برای تأمین انرژی مورد نیاز وسایل نقلیه و گرمایش است.

در کشور آمریکا انتشارات کربن‌دی‌اکسید به لطف کاهش شدید در برق حاصل از سوخت زغال‌سنگ در سال ۲۰۱۹ حدود ۱/۷ درصد کاهش یافت. با این حال، انتظار نمی‌رود که کاهش انتشارات امسال آمریکا به اندازه‌ای کافی باشد که جبران افزایش ۲/۸ درصد در سال ۲۰۱۸ را بکند. این کشور درست زمانی در حال تلاش برای کنترل انتشار گازهای گلخانه‌ای است که دولت ترامپ سعی می‌کند قوانین مربوط به کاهش انتشارات گازی که در دوران اوباما وضع شده است، تغییر دهد.

میزان انتشارات اتحادیه‌ی اروپا نیز امسال ۱/۷ درصد کاهش پیدا کرد؛ زیرا سیستم تجارت انتشارات موجب شد که تقریبا یک‌پنجم از انرژی حاصل از سوخت زغال‌سنگ از شبکه تولید برق خارج شود. در همین زمان اروپا شاهد افزایش در تقاضا برای سوخت‌های دیزلی و حمل‌و‌نقل هوایی بود که نشان می‌دهد سیاست‌گذاران با اینکه طرح‌های بزرگی برای ترویج وسایل تقلیه‌ی برقی داشتند، نتوانستند انتشار گازهای حاصل از وسایل نقلیه را محدود کنند.

وضعیت کشور هند که در تلاش است صدها میلیون نفر را از فقر دور کند، عجیب بود. میزان انتشارات گازی کشور هند که انتظار می‌رفت پس از افزایش ۸ درصد در سال ۲۰۱۸، مجددا افزایش قابل‌توجهی داشته باشد، فقط ۱/۸ درصد افزایش پیدا کرد. پژوهشگران می‌گویند بخشی از این کاهش می‌تواند با رشد اقتصادی ضعیف‌تر و فصل بارندگی غیرمنتظره‌ای که به کشور هند امکان داد برق بیشتری از سدهای برق‌آبی عاری از انتشارات خود تولید کند و کمتر از نیروگاه‌های زغال‌سنگ‌سوز برق بگیرد، حاصل شده باشد. دولت هند همچنان به‌دنبال ترویج انرژی خورشیدی و وسایل نقلیه‌ی برقی است و باید دید که آیا این سیاست‌ها می‌توانند به محدود کردن انتشارات این کشور در آینده کمک کنند.