انواع بازی املا

مهارت املا نویسی به معنای توانایی جانشین کردن صحیح صورت نوشتاری حروف، کلمات و جمله ها به جای صورت آوایی آن هاست. دانش آموزان باید به این مهارت دست یابند تا بتوانند به خوبی بین صورت تلفظی کلمات و حروف سازنده آن ها پیوند مناسبی برقرار کنند.

در سالهایی که ما تحصیل می کردیم املا تنوع چندانی نداشت . املا نویسی ما خلاصه می شد به متنی که معلّم از روی کتاب می خواند و ما در دفتر املا می نوشتیم ، در نهایت گاهی به ندرت !!!!!!املا پای تخته ای هم بود که آن هم نصیب عده ای خاص می شد.

امّا امروزه با توجه به تغییراتی که در رویکرد آموزشی فارسی آموزی اتفاق افتاده ،و همینطور نیاز دانش آموزان به تنوع در شیوه یادگیری ،املا نیز شامل روش های زیادی می شود .

در زیر به تعدادی از این روش ها اشاره شده است.

1-املای دو نفره پای تابلو: بدین صورت که یک نفر دانش آموز به دانش آموزی دیگری املای پای تخته می گوید و او می نویسد اگر نویسنده کلمه ای را بلد نبود از همکلاسی هایش شکل درست کلمه را می پرسد. بعد جای این دو نفر عوض می شود و سرانجام همه کلاس دو نفر دو نفر پای تابلو می آیند.

2-املای پرده ای(یا حافظه ای): به این شکل که متن املا توسط معلم یا دانش آموزان قوی پای تابلو نوشته می شود. بچّه ها متن را با دقّت می بینند و می خوانند آنگاه پرده ای روی نوشته ها کشیده می شودیاتابلو پاک می گردد و آن متن برای کلاس املا گفته می شود.

3-املا گفتن فرد برای خودش: بدین صورت که اوّل بچه ها متنی را بخوانند بعد هر کس جمله ای یا جملاتی از متن را روی تابلو می نویسد و می نشیند بعد فرد دیگر همین کار را می کند تا آخر.

4-نوشتن املا در فضا: بچه ها کلمات را به جای نوشتن روی کاغذ با انگشتان و در فضا می نویسند

5-املای یاران در یاد گیری: بدین صورت که هر فرد ابتدا مثلا سه کلمه سخت را در دفترش می نویسد سپس افراد هر نیمکت کلماتشان را برای هم می خوانند و هر کسی کلمات دو نفر دیگر را هم به کلماتش اضافه می کند و بالاخره املاهای همه افراد کلاس یکسان می گردد.

6-املای کامل کردنی: بدین صورت که معّلم متن ناقصی را املا می گوید و کلمات ویژه ای را که ارزش املایی را داشته باشد را در متن جا می اندازد حالا بچّه ها متن را با کلمات ویژه کاملش می نمایند

7-چند حرف مثل ( ب، م، ا، د، ز، ی) روی تخته نوشته می شود تا بچّه ها با این حروف چند کلمه مثل ( بادام، بز، داماد، میز، بم، دزد و …) که می توانند بنویسند

8-دانش آموزی با انگشت روی کمر نفر جلویی املا بنویسندو او تشخیص بدهد که دوستش چه نوشته است،و بعد این کلمه را داخل دفترش بنویسد.

9-املا نویسی با حروفی که یک شکل دارند و چند صدا مانند حرف ” و ” یا حرف ” ی ” بدین صورت که بچّه ها هر چند کلمه ای که می توانند بنویسند که در آن ها این حرف ” و ” صدای واو بدهد بعد کلماتی که صدای او بدهد مثل کاهو و نیز کلمات چای. زری. مرتضی

10-از دانش آموزان بخواهیم کلماتی بنویسند که با (پ) شروع شوند مثل (پوست، پوتین) و یا به (ز) ختم شوند مثل (سبز، باز و… )این کلمات می تواند با توجه به کتاب درسی خودشان باشد.

11-املا نمکی یا املا بادکنکی:روی نمک یا ماسه یا بادکنک از طرف شاگردان املا نوشته شود.

12-تصاویری به بچّه ها نشان داده شود تا بچّه ها برای هر تصویر یک جمله بنویسند و جمله کسی پذیرفته می شد که از نظر املایی درست باشد.

13-متنی را املا می گوییم و بچّه ها مجازنداگر املای کلمه را نمی دانند با مراجعه به کتاب شکل درست آن کلمه را بیابند.

14-کلمات مشکل متن املا را روی تخته می نویسیم و سپس متنی را برای بچّه ها املا می گوییم تا اگر شکل آن کلمات مشکل را نمی دانند به تابلو نگاه کنند و املای آن را بیابند

15-بچّه در منزل برای اولیا خود املا بگویند و املای آن ها را تصحیح نمایند.

16-دانش آموزان کلمات مشکل متنی را که بناست برای آنها املا بگوییم انتخاب کرده و روی کارت بنویسید، معّلم از همین کلمات کارت ها به بچّه ها املا بگویید ،بعد شاگردان املای خود را از روی کارتهایی که در اختیار دارند تصحیح نمایند.